İran’ın İsrail’e yönelik füze saldırısının ardından petrol fiyatları yükseldi. Şimdi tüm dikkatler, İsrail’in bu son saldırıya nasıl karşılık vereceğine odaklanmış durumda. İran’ın bu çatışmaya daha fazla dahil olması, petrol arzında kesinti risklerini artırıyor.
Enerji : Petrol Arzında Kesinti Riskleri Artıyor
Dün petrol fiyatları yükseldi ve bu artış, İran’ın gece saatlerinde İsrail’e füze saldırısı düzenlemesinin ardından bu sabah işlemlerinde de devam etti. ICE Brent, dün %2,5’e yakın değer kazandı. İran, eylemlerini sonlandırdığını söylese de piyasanın asıl endişesi, İsrail’in bu duruma nasıl yanıt vereceği. İsrail daha önce karşılık vereceğini açıklamıştı. İran’ın bu çatışmaya doğrudan daha fazla müdahil olması, petrol arzında kesintilerin gerçekleşme riskini artıracaktır.
Ancak gelişmelere rağmen fiyat hareketleri hâlâ nispeten ılımlı görünüyor. Bu durum, Ortadoğu’daki gerilimlerin neredeyse bir yıldır sürmesi nedeniyle piyasanın bu tür gelişmelere duyarsızlaşmış olmasını yansıtıyor olabilir. Ancak gerçek arz kesintileri ortaya çıkması halinde bu tablo hızla değişebilir.
Şu anda en büyük belirsizlik, İsrail’in vereceği yanıt. Nisan ayında İsrail, İran’ın füze ve drone saldırısına hava üslerine yönelik ölçülü bir saldırıyla karşılık vermişti. Bu sefer İsrail’in atabileceği birkaç adım var. Nisan’dakine benzer bir şekilde askeri altyapıyı, örneğin füze fırlatma üslerini hedef alabilir. Daha büyük bir tırmanma, İran’ın nükleer tesisleri ve enerji altyapısını hedef almak olabilir ki bu da petrol piyasasında fiyatlara daha fazla risk primi eklenmesine yol açar. ABD İsrail’i daha ılımlı bir yanıt vermeye zorlayarak gerilimi tırmandırmaktan kaçınmak veya bu cevaba katılmak ister mi, burası soru işrateleriyle dolu.
Öte yandan, Eylül ayına ait OPEC üretim rakamları gelmeye başladı. Bloomberg’in OPEC anketine göre, grubun üretimi aylık 480 bin varil/gün azalarak 26,61 milyon varil/güne düştü. Bu düşüş, büyük ölçüde Libya’daki hükümetler arası anlaşmazlık nedeniyle petrol üretiminin durmasından kaynaklandı. Ancak, doğudaki hükümetin merkez bankası valisini onaylamasıyla birlikte arzın toparlanması bekleniyor.
ABD Petrol Enstitüsü’nün (API) dün gece yayımladığı veriler, geçen hafta ABD ham petrol stoklarının 1,5 milyon varil azaldığını gösterdi; bu, piyasa beklentileriyle büyük ölçüde uyumlu. Aynı dönemde benzin stokları 900 bin varil artarken, distilat stokları 2,7 milyon varil azaldı. Daha geniş çapta takip edilen EIA raporu bugün yayımlanacak.
OPEC+ ise bugün Ortak Bakanlar İzleme Komitesi (JMMC) toplantısını yapacak. OPEC+ üyelerinin bir kısmının Kasım ayı sonuna kadar gönüllü kesintilerini sürdürme kararı göz önüne alındığında, komitenin üretim politikasında bir değişiklik önermesi beklenmiyor.
Tarım: İyileşen Hava Koşulları Kahve Fiyatlarını Düşürdü
Brezilya’da hava koşullarının iyileşmesiyle Arabica kahve fiyatları dün %2,2’den fazla düştü. Son raporlar, Brezilya’da son günlerdeki yağışların kahve bitkilerinin çiçek açmasına yardımcı olduğunu ve üretimle ilgili bazı endişeleri hafiflettiğini gösteriyor. Ancak henüz çok erken ve bölgenin verim kayıplarını önlemek için daha fazla yağışa ihtiyacı var.
Ukrayna Tarım Bakanlığı, 1 Ekim itibarıyla kışlık tahıl ekim alanlarının 1,85 milyon hektar olduğunu, bu rakamın geçen yılın aynı döneminde ekilen 1,9 milyon hektara yakın olduğunu bildirdi. Buna 1,7 milyon hektarlık kışlık buğday ekimi de dahil, bu da geçen yılki 1,74 milyon hektarın biraz altında.
Avrupa Komisyonu’nun son verilerine göre, 2024/25 sezonunda AB yumuşak buğday ihracatı 29 Eylül itibarıyla 6,1 milyon ton olarak kaydedildi, bu da yıllık bazda %26 düşüş anlamına geliyor. Bu düşüş, büyük ölçüde Fransa’daki aşırı yağışların mahsulü olumsuz etkilemesinden kaynaklanıyor. Öte yandan, AB mısır ithalatı yıllık %13 artarak 5,2 milyon tona yükseldi.
Bunu da Okuyun: Orta Doğu’daki Jeopolitik Kriz Ön Planda – FX Günlüğü