Yeni kurallara göre iPhone üreticisi, kârlı uygulama ekosisteminin bazı bölümlerini açarak Google gibi rakiplerine bir fırsat sunacak.
Akıllı telefon hakimiyeti savaşında Google, yeni bir Avrupa yasası ile yakında Apple’a karşı bir avantaj elde edebilir.
Bu haftadan itibaren dünyanın en büyük teknoloji şirketleri, dijital reklamcılık, çevrimiçi arama ve uygulama ekosistemleri alanlarında daha küçük şirketlerin rekabetini artırmayı amaçlayan kapsamlı yeni bir yasa olan Avrupa Birliği Dijital Piyasalar Yasası’na uymak zorunda.
Yakın vadede, en büyük etkilerinden biri Apple ve Google arasındaki rekabette olabilir.
Yeni yasa, Apple’ı AB’deki uygulama ekosisteminin belirli bölümlerini açmaya zorlayarak ilk kez üçüncü taraf uygulama mağazalarına izin veriyor ve blok genelinde iPhone’larda alternatif uygulama içi ödeme hizmetlerine izin veriyor. Şirket, milyarlarca dolar gelir getiren işinin bir bölümünü yeniden şekillendiren bu hamlelere karşı yoğun bir lobi faaliyeti yürütmüştü.
Buna karşılık Google, uygulamaların nasıl indirildiğine dair daha açık bir yaklaşımın zorunlu kılınması lehinde lobi yaptı. Şirket, Android mobil işletim sisteminde halihazırda dış uygulama mağazalarına izin veriyor ve İOS cihazlarında Chrome tarayıcısına daha fazla kullanıcı kazanmak için yasadaki diğer hükümlerden yararlanmaya çalışabilir.
Bir düşünce kuruluşu olan Center for European Reform’da müdür yardımcısı olan Zach Meyers, yeni yasanın “Apple’ın felsefesinin, güvenlik yaklaşımının ve iş modelinin kalbine daha yakın olduğunu” söylüyor. “Google’ın aksine, Apple için çok belirgin bir avantaj ya da fırsat yok.”
Apple daha önce entegre uygulama ekosisteminin kullanıcıların güvenliğini ve gizliliğini sağladığını ve mevzuatın bu korumalarda değişiklik yapmaya zorladığını söylemişti.
Bir Google sözcüsü, şirketin “her zaman insanlara ve işletmelere seçenek sunmaya ve hizmetlerimizin esasına göre rekabet etmeye inandığını” söyledi. Bir blog yazısında şirket, “bu yeni kuralların belirlenen tüm şirketler arasında tutarlı bir şekilde yorumlanması ve uygulanması” çağrısında bulundu.
Şirketlerin Avrupalı düzenleyicilere rakiplerine zarar verecek argümanlar sunması alışılmadık bir durum değil. AB yasa koyucuları ise yeni yasayla kazananları seçmeye çalışmadıklarını ve kuralların tarafsız olması gerektiğini söylüyorlar.
Yasa uyarınca şirketler, kuralları ihlal ettikleri tespit edilirse küresel yıllık gelirlerinin %10’una kadar, tekrarlanan ihlallerde ise %20’sine kadar para cezasına çarptırılabilecek.
Yürürlüğe girecek kurallar
Perşembe günü geç saatlerde yürürlüğe girecek olan kurallar, bloğun Apple’a karşı ilk antitröst cezasını vermesinden günler sonra geldi. AB’nin yürütme kolu olan Avrupa Komisyonu Pazartesi günü, uygulama geliştiricilerin kullanıcılara müzik akışı hizmetlerine abone olmanın alternatif yollarını anlatmalarını kısıtlayarak mevcut antitröst kurallarını ihlal ettiğini söyleyerek şirkete 2 milyar dolar para cezası verdi. Şirket kararı temyize götüreceğini ve komisyonun “tüketicinin zarar gördüğüne dair inandırıcı bir kanıt” ortaya koyamadığını söyledi.
Yeni yasa, Apple’ın ceza aldığı aynı davranışı ele alıyor ancak sadece müzik akışı uygulamalarını değil, tüm uygulamaları kapsayacak şekilde daha geniş kapsamlı olarak uygulanıyor ve uygulamalar içinde alternatif ödeme sistemlerine izin vermesini gerektiriyor. Komisyon, yasanın geleneksel antitröst yaptırım araçlarını tamamlayıcı nitelikte olduğunu ve bu hafta verilen cezanın Apple’ın geçmiş ve mevcut davranışlarını ele aldığını söyledi.
Google yıllardır AB düzenleyicileri ile rekabet konularında anlaşmazlık yaşıyor. AB, üç antitröst kararıyla şirkete toplamda yaklaşık 9 milyar dolar ceza kesti ve şirketin reklam teknolojisi işinin bölünüp bölünmeyeceğini değerlendiriyor.
Yine de Google yeni yasanın getirdiği değişikliklerin en azından bir kısmına sıcak bakıyor. Konuyla ilgili bilgi sahibi kişilere göre şirket, geçen yıl yasanın kabul edilmesinden önce AB yetkililerine, uygulamaların bir cihazın ana uygulama mağazası dışında indirilmesine izin verme şartının dahil edilmesi için lobi yaptı.
Bu hükmün yeni yasada yer alması teorik olarak Google’ın AB’deki iOS cihazları için kendi uygulama mağazasını açmasına olanak sağlayabilir. Şirket bunu yapıp yapmayacağı konusunda yorum yapmayı reddetti.
Google ayrıca tüm şirketlerin, kullanıcılara cihazlarında farklı varsayılan yazılımları kolayca seçme seçeneği sunan sözde seçim ekranlarını uygulamalarını savunmuştur.
Yeni AB yasası kapsamında seçim ekranlarının uygulanması, şirketin Chrome tarayıcısının Ios’ın Safari tarayıcısının hakim olduğu iPhone’larda pazar payı kazanmasına ve hizmetlerinin daha fazla kullanılmasına yardımcı olabilir.
Ayrıca Google, geliştiricilerin Avrupa ve diğer bölgelerdeki uygulamalarında alternatif ödeme sistemlerini kullanmalarına izin vermek için erken harekete geçti.
Yasanın İki şirket içinde zorlukları
Yasa Google için potansiyel zorluklar içeriyor. Şirket, Ios cihazlarındaki hizmetleri için pazar payı kazanma fırsatına sahipken, rakipleri de Android cihazlarda daha fazla yer edinme şansına sahip.
Şirket ayrıca AB’deki arama sonuçlarını değiştirerek uçuşlar, oteller ve restoranlar gibi ürün ve hizmetler için rakip listelere daha fazla önem veriyor; bu değişiklikler kullanıcılar tarafından görülebilecek ve bu işletmelerin reklamlarından elde edilen geliri azaltabilecek.
Apple için ise bu değişiklikler işinin temel bir parçasını hedef alıyor. Cihazlara uygulama yüklemenin tek yolu olan iOS mobil işletim sistemi ve buna bağlı App Store’un birleşimi şirket için kazançlı oldu. Analistlere göre App Store, Apple’ın yıllık 85 milyar dolarlık hizmet gelirinin büyük bir bölümünü oluşturuyor.
Şirket uzun zamandır uygulama mağazası ve işletim sisteminin cihazlarıyla sıkı entegrasyonunun iPhone’ları daha güvenli ve kullanılabilir hale getirdiğini söylüyor. AB’de bu bağların gevşetilmesi, şirketin nakit akışı sağlayan iPhone’larını pazarlarken ana farklılaştırıcı olarak gördüğü şeyi tehdit edebilir.
Yeni yasa, Ios’un uygulamaların Avrupa’da App Store dışında indirilmesine izin vermesi gerektiği anlamına gelirken, bazı geliştiriciler şirketin dış mağazaları kullanmayı tercih eden geliştiricilerden almayı planladığı yeni ücretleri ve kısıtlamaları eleştirdi. Geliştiriciler, bu yeni şartların kendileri için mevcut kurallardan daha kötü şartlara yol açacağını söylüyor.
Bazı antitröst avukatları, Apple’ın tutumunun yeni yasa kapsamında AB ile çatışmalara yol açabileceğini söylüyor.
Şirket, cihazlarında yüksek düzeyde güvenlik sağlamak için ücretlerin ve kısıtlamaların gerekli olduğunu ve AB’deki iOS uyumlu uygulama geliştiricilerinin %99’unun yeni kurallar kapsamında şirkete aynı ya da daha düşük ücretler ödemek zorunda kalacağını söylüyor. Ayrıca bu hafta, geliştiricilere yeni şartlara kaydolurken daha fazla esneklik sağlamak için planını değiştirdiğini söyledi.
Epic Games
Çarşamba günü Epic Games, Apple’ın Fortnite’ın yaratıcısını akıllı telefon üreticisinin uygulama içi ödeme sistemini atlattığı için yasaklamasından yaklaşık dört yıl sonra, şirketin kendi uygulama mağazasını oluşturma ve iPhone’lara geri dönme planını etkili bir şekilde engellediğinden şikayet etti.
Apple, Epic’in geliştirici kurallarını daha önce ihlal etmesinin, 2021’deki bir ABD federal mahkeme kararına atıfta bulunarak, şirketi tekrar engelleme konusunda sözleşmeye dayalı bir hak verdiğini söyledi. “Epic’in geçmiş ve devam eden davranışları ışığında, bu hakkı kullanmayı seçti” dedi.
Avrupa Komisyonu Perşembe günü yaptığı açıklamada, Apple’dan yeni dijital rekabet yasası kapsamında karar hakkında daha fazla bilgi istediğini söyledi. Komisyon sözcüsü, şirketin kararının platform şirketlerinin hüküm ve koşullarıyla ilgili diğer iki AB yasasına uyumu konusunda şüphe yaratıp yaratmadığını da araştırdıklarını söyledi.
Mevzuatı denetleyen üst düzey bir AB yetkilisi olan Thierry Breton, X’te yayınlanan bir yazıda “DMA kapsamında, kapı bekçilerinin geliştiricileri susturmaya yönelik tehditlerine yer yok” dedi.
Ayrıca Okuyun : Yeni Apple CarPlay Otomotivde Apple için son şans
