2025 yılına yaklaşırken, küresel petrol piyasasında arz fazlası ve fiyat düşüşü beklentisi güçleniyor. Çin’deki ekonomik yavaşlama, elektrikli araçların yaygınlaşması ve ABD kaya petrolü üretimindeki duraklama, talep büyümesini baskı altına alırken; OPEC dışı arzın beklenenin altında kalması piyasa dengelerini sarsıyor. Brent petrol fiyatlarının 2025’te 75 $/varil seviyelerinde olması öngörülüyor, bu da petrol piyasalarının zorlu bir döneme gireceğine işaret ediyor
Küresel Petrol Talebi: Çin’in Yavaşlayan Motoru
Çin’in Etkisi: Çin, dünya petrol talebinin ana motoru olarak görülüyordu, ancak ülkenin ekonomik yavaşlaması ve enerji geçişi, bu rolü zayıflatıyor. 2023’te Çin’in petrol talebi, son on yılın ortalamasının altında kalarak beklenmedik bir şekilde düştü. Özellikle, LNG kamyonlarının ve yeni enerji araçlarının (NEV) yaygınlaşması, petrol talebinde ciddi bir düşüşe yol açtı. NEV’lerin Çin’deki araç satışlarının %48’ini oluşturması, benzin talebinde önemli bir gerilemeyi işaret ediyor.
Petrokimya ve Endüstriyel Talep: Çin’in petrokimya sektörü, genişleme çalışmalarına rağmen düşük marjlar nedeniyle talep düşüşü yaşıyor. Bu, LPG, etan ve nafta gibi petrokimya hammaddelerine olan talebin azalmasına neden oldu, bu da genel petrol talebini olumsuz etkiliyor.
OPEC Dışı Arz: ABD, Brezilya ve Guyana’da Beklentilerin Altında Büyüme
ABD Kaya Petrolü: ABD’de kaya petrolü üretimi, 2023’te zirve yaptıktan sonra, özellikle bazı havzalarda yavaşlamaya başladı. Yeni kırma operasyonlarındaki azalma ve sondaj etkinliklerindeki duraklama, üretimi baskı altına aldı. Üretim grafikleri, toplam yatay sondaj uzunluğunun bir süredir durgun olduğu ve yeni kırma operasyonlarının azaldığını gösteriyor. Bu durum, gelecekteki büyüme beklentilerini aşağı çekiyor.
Brezilya ve Guyana: Brezilya’da, çevre ajansı grevleri nedeniyle üretim duraklamaları yaşandı. Bu kesintiler, ülkenin yıl başındaki büyüme beklentilerini önemli ölçüde düşürdü. Guyana ise yeni boru hatlarıyla bağlantılı bakım çalışmaları nedeniyle üretimini geçici olarak düşürdü, ancak bu üretim kaybının kısa vadeli olması bekleniyor.
Petrol Fiyatları: Erken Fiyatlama ve Gelecek Senaryoları
Brent Petrol Fiyatlarının Gerilemesi: Brent petrolü şu anda 76 $/varil civarında işlem görüyor ve bu fiyatın, arz fazlası beklentilerinin erken fiyatlandığı anlamına geliyor. Brent fiyatlarındaki düşüş, piyasanın 2025’te beklenen zayıf temelleri daha erken öngördüğünü gösteriyor. Bununla birlikte, spekülatif pozisyonların tarihi düşük seviyelere inmesi, Brent fiyatları üzerindeki baskıyı artırıyor. Bu, piyasada daha fazla düşüş beklentisi yaratıyor.
Spekülatif Pozisyonlar ve Piyasa Dinamikleri: Spekülatif yatırımcılar, petrol piyasasında riskten kaçınıyor ve bu durum, fiyatlardaki düşüşü hızlandırıyor. Spekülatif pozisyonlar neredeyse sıfıra yakın ve bu durum, Brent fiyatları üzerinde devam eden bir satış baskısı yaratıyor. Bu da Brent fiyatlarının zayıf kalmasına neden oluyor.
Rafine Ürün Piyasaları: Talep Durgunluğu ve Marj Baskısı
Rafineri Marjlarının Düşüşü: Rafine ürün talebi, özellikle yaz sezonunda zirveye ulaşsa da, sonrası için düşüş bekleniyor. Küresel rafineri marjları, talep düşüklüğü ve yüksek rafineri kapasite kullanımı nedeniyle baskı altında. Özellikle rafineri duruşlarının düşük olması, rafineri marjlarını daha da zorlayarak talep durgunluğuna katkıda bulunuyor.
Ürün Stokları ve Marjlar: Rafine ürün stoklarının artması ve marjların dünya genelinde düşüş göstermesi, petrol piyasalarında devam eden bir zayıflık işaretidir. Bu durum, rafinerilerin ekonomik nedenlerle üretimlerini kısmalarına yol açıyor. Bu da piyasada fazla rafine ürün arzı oluşmasına neden oluyor.
Beklentiler: 2025’te Arz Fazlası ve Zayıf Talep
Arz Fazlası ve Stoklar: 2025 yılına yönelik tahminler, petrol piyasasında önemli bir arz fazlası olacağına işaret ediyor. OPEC’in arz artışı ve OPEC dışı ülkelerdeki toparlanma ile birlikte, piyasada 2.6 mb/d’lik bir arz fazlası oluşması bekleniyor. Bu fazlalık, Brent fiyatlarını daha da düşürebilir.
Fiyat Dinamikleri ve Uzun Vadeli Görünüm: 2025 yılına kadar Brent fiyatlarının 75 $/varil civarında kalması bekleniyor. Bu fiyat seviyeleri, ABD kaya petrolü sahalarının zayıf ekonomisi ve OPEC’in üretim kısıtlamalarının kısmen geri çekilmesiyle dengelenebilir. Ancak, mevcut piyasa koşulları bu seviyeleri şimdiden fiyatlandırmış olabilir, bu da Brent fiyatlarının yakın vadede sınırlı bir toparlanma gösterebileceği anlamına gelir.
Sonuç: Bu genişletilmiş analiz, petrol piyasalarının 2025’e kadar nasıl bir seyir izleyebileceğine dair daha derin bir anlayış sunuyor. Çin’in talep düşüşü, OPEC dışı arzın yavaşlaması ve rafine ürün piyasalarındaki zayıflık gibi faktörler, petrol piyasalarının gelecekte karşı karşıya kalacağı zorlukları ve fırsatları şekillendirecek. Bu senaryo, Brent fiyatlarının düşüş eğiliminde olacağına işaret ederken, piyasa dinamiklerinin nasıl evrileceğini izlemek önemlidir.
Bunu da Okuyun:” FX ve Emtia Piyasalarında Stratejik Fırsatlar”